اشاره بزبانیه دوزخ
اشاره بزبانیه دوزخ
مدبران امور در برازخ علوى که وَ السَّابِحاتِ سَبْحاً فَالسَّابِقاتِ سَبْقاً فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً 1 اشاره باحوال ایشانست، هفت سیارهاند که در دوازده برج سیر میکنند و مجموع هفت و دوازده نوزده بود، و مباشران امور در برازخ سفلى هم نوزدهاند. هفت مبدأ قواى نباتى است: سه اصول و چهار فروع؛ و دوازده مبدأ قواى حیوانى: ده مبدأ احساس که از آن جمله پنج ظاهر است و پنج باطن، و دو مبدأ تحریک که یکى قوت جاذبه است و یکى قوت دافعه و مجموع نوزده باشد. پس مردم مادام که در سجن دنیا محبوس است اسیر تأثیر آن نوزده کار کن علوى و نوزده کار کن سفلىاند، و اگر ازین منزل بگذرد «لا محاله کما تعیشون تموتون و کما تموتون تبعثون» 2.
پس چون از سجن بسجین رسد او را مالک جهنم باین نوزده زبانیه که از آثار تعلق یکى از آن دو نوزده چنانکه گفته شد باو پیوسته باشد معذب دارند، عَلَیْها تِسْعَةَ عَشَرَ 3، مگر که بر صراط مستقیم که، وَ أَنَّ هذا صِراطِی مُسْتَقِیماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَنْ سَبِیلِهِ 4 بگذرد تا بنورهدایت هادى قیامت بدار السلام رسد و ازین نوزده زبانیه خلاص یابد، ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلًا فِیهِ شُرَکاءُ مُتَشاکِسُونَ وَ رَجُلًا سَلَماً لِرَجُلٍ هَلْ یَسْتَوِیانِ مَثَلًا الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لا یَعْلَمُونَ 5.
یادداشتها
(1)- سوگند به ستارگان شناور، شنا کردنى، پس پیشىگیرندگان، پیشى گرفتنى، پس ادارهکنندگان نظام آفرینش. (نازعات 79/ 4)
(2)- همچنانکه زیست مىکنید مىمیرید و همچنانکه مىمیرید برانگیخته میشوید.
(حدیث)
(3)- بر آن (دوزخ) نوزده نگهبان است. (مدثر 74/ 30)
(4)- و براستى که این راه راست من است پس پیرویش کنید و راههاى دیگر را نهپیمائید که شما را از راه او منحرف میکنند. (انعام 6/ 153)
(5)- خدا مردى را مثل زند که شریکانى در تصاحب او با یکدیگر مىستیزند، و دو مرد را (از طرف دیگر مثل میزند) که تسلیم مردى شدهاند، آیا این دو نمونه برابرند، ستایش خداى راست، بلکه بیشترشان نمىفهمند.
(زمر 39/ 29)
